شرح دعای روز سیزدهم ماه رمضان

شرح دعای روز سیزدهم ماه رمضان در پنج فراز : 1. ظهارت بیرونی  ودرونی 2. قضا و قدر 3. همراهی با نیکوکاران 4. یاری خداوند 5. ارزش مسکین بودن

دعای روز سيزدهم‏

«اللَّهُمَّ طَهِّرْنِي فِيهِ مِنَ الدَّنَسِ وَ الْأَقْذَارِ وَ صَبِّرْنِي فِيهِ عَلَى كَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِلتُّقَى وَ صُحْبَةِ الْأَبْرَارِ بِعَوْنِكَ يَا قُرَّةَ عَيْنِ الْمَسَاكِينِ»

ترجمه: اى خدا در اين روز مرا از پليدى و كثافات پاك ساز و بر حوادث خير و شر قضا و قدرت صبر و تحمل عطا كن و بر تقوى و پرهيزكارى و مصاحبت نيكوكاران موفق دار به يارى خود اى مايه ی شادى و اطمينان خاطر مسكينان.

رمضان

شرح دعای روز دوازدهم ماه رمضان

شرح فراز اول:

«اللَّهُمَّ طَهِّرْنِي فِيهِ مِنَ الدَّنَسِ وَ الْأَقْذَارِ» اى خدا در اين روز مرا از پليدى و كثافات پاك ساز!

طهارت بیرونی و دورنی

منظور از «دنس» آلودگی های باطنی و منظوراز «الاقذار» آلودگی های ظاهری است.

آلودگی درونی دو مصداق دارد: رفتاری و قلبی.

اما طهارت رفتاری: از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است که: مؤمن زمانی اعمال خود را نیکو کند خداوند هر عملش را هفتصد برابر می کند زیرا خدواند می فرماید: « وَ اللَّهُ يُضاعِفُ لِمَنْ يَشاءُ» ؛ بنابرین اعمال خود را نیکو کنید! اعمالی که برای ثواب، انجامشان داده اید. از امام سؤال شد که نیکو کردن عمل به چه معناست؟ حضرت پاسخ دادند: زمانی که نماز می خوانی رکوع و سجده ات را نیکو کن و زمانی که روزه می داری خودت را از آنچه روزه ات را فاسد می کند نگهدار و هرعملی که برای خدا انجام می دهی باید از آلودگی ها پاکیزه باشد. (مستدرك‏الوسائل4/443)

اما طهارت قلبی: امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: وقتی خداوند کسی را با نورش به مقام عصمت برساند قلبش را از آلودگی پاک می نماید لذا معرفت وتقوا هیچ گاه ازاو دور نمی شود.

البته طهارت قلبی در مصداق اکمل آن طبق آیه تطهیر ، اختصاص به ائمه ی معصومین دارد ولی شیعیان ایشان نیز می توانند هر کدام به میزان تلاش خود و استمداد از ذات ربوبی بهره ای از این تطهیر داشته باشند.

طهارت از آلودگی های ظاهری به شدت مورد تأکید اسلام است؛ آن گونه که برای رسیدن به آن نیازمند به توفیق از ناحیه ی خداوند است لذا در دعای روز سیزدهم این خواسته مطرح شده است که: «خدایا من را از آلودگی ها تطهیر فرما»

مسواک زدن، استحمام نمودن، اجتناب از نجاسات، عطر زدن، پوشیدن لباس نظیف و پاکیزه از مهم ترین عناوین در حوزه نظافت و بهداشت در منابع اسلامی است.

شرح فراز دوم دعای روز سیزدهم ماه رمضان

«وَ صَبِّرْنِي فِيهِ عَلَى كَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ» و بر حوادث خير و شر قضا و قدرت صبر و تحمل عطا كن!

قضا و قدر

در کائنات وهمه ی اجزای جهان هستی مقدرات الهی جریان دارد.

مقدرات الهی برای بعضی خیر وبرای بعضی شر به همراه دارد. یکی از مباحث مهم اعتقادی بحث « قضاء وقدر» است. قضاء یعنی حکم وقدر یعنی اندازه. برای هرچیزی برای به وجود آمدن ورشد کردن وتغییر کردن واز بین رفتن آن اندازه وقدر خاصی وجود دارد. اندازه ای که تعیین می کند موجودات جهان درچه زمان ودر چه مکان وبا چه شرایطی وبه چه مقدار تغییر را قبول کرده واز چه میزان تغییر سرباز زده وچگونه مسیر رشدشان راطی نمایند. منتها همه ی این اندازه ها بدون حکم نهایی که ازطرف خداوند صادر می شود باعث تحولی درجهان نمی شود»

مثلا مردم با رأیی که میدهند شخصی رابه عنوان رییس جمهور انتخاب می کنند ولی تا ولی فقیه این رأی را تنفیذ نکند برای انتخاب مردم ارزشی وجود ندارد. میزان رأی مردم است ولی این میزان در حد یک پیشنهاد است. این ولی فقیه است که باید به پیشنهاد و انتخاب مردم مهر صحت بزند. انتخاب مردم، «قدر» است و تنفیذ رهبری «قضاء» است.

وجود مقدرات در جهان هستی موجب شده است تا بشر به علم دست یابد. اگر اساس جهان طبق قدر و نظمی برپا نبود هیچ گزاره ای شکل نمی گرفت و در نتیجه علمی به وجود نمی آید.

وقتی گفته می شود یک لیتر آب در صد درجه حرارت به جوش می آید این نشان اندازه ای است که برای جوش آمدن آب وجود دارد.

منتها علم حجابی بزرگ است! به این معنا که انسان تصور می کند دست خداوند بسته است و طبیعت کار خودش را می کند! و خداوند توانی برای تغییر حوادثی که خود آنها را نظم بخشیده است ندارد!!

قدر قانون خداوند

«قدر» قانون خداوند است؛ ولی هیچ قانونی بدون مشیت و حکم او جریان پیدا نمی کند. این حقیقت امید زیادی را برای انسان ها به وجود می آورد و باب دعا را به سوی انسان ها می گشاید.

مقدرات و قوانین موجود در جهان هستی به هیچ موجودی اجازه ی تخلف نمی دهد و انسان بر اساس اشتباهاتی که مرتکب می شود طبیعت او را مجازات می کند.

آنچه در این فراز دعای روز سیزدهم از خداوند خواسته می شود این نیست که خدایا بر خلاف مقدراتت حکم کن تا من آسیب نبینم بلکه می گوید من به مقدراتت احترام می گذارم ولی به من این صبر را عنایت کن تا بتوانم مشکلاتی که قوانین جهان برای من فراهم می سازد تحمل کنم و با بررسی درست حوادث زندگی تجربه ی کافی به دست آورده و از تکرار حوادث ناخوشایند جلوگیری کنم.

شرح فراز سوم دعای روز سیزدهم ماه رمضان

« وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِلتُّقَى وَ صُحْبَةِ الْأَبْرَارِ» و بر تقوى و پرهيزكارى و مصاحبت نيكوكاران موفق دار!

تنها راه برای این انسان مورد تکریم و احترام خداوند باشد تقوی است. « إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُم»‏ (حجرات: 13)

پرداختن به عبادات و همه ی کارهای صالح و فراگیری علم و معرفت همه و همه در خدمت تقوا است. اگر نتیجه آنها فزونی تقوا و ترک گناه نباشد هیچ ثمری ندارد.

برای متقی شدن باید از بهداشت محیطی استفاده کرد. بهداشت محیطی به معنای زندگی کردن در میان انسان هایی است که خوبند و تلاش می کنند تا بهتر باشند و کارهای ناشایست مرتکب نشوند و اگر زشتی از آنها سر زد آن را جبران نمایند.

مصاحبت با ابرار به انسان کمک می کند تا سراغ زشتی ها نرود. اصلا انسان بدون کمک افراد نیکوکار جامعه نمی تواند به تقوا برسد.«تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى‏ وَ لا تَعاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ اتَّقُوا اللَّه‏» (مائده: 2)

شرح فراز چهارم دعای روز سیزدهم ماه رمضان

«بِعَوْنِكَ» به يارى خود!

یاری خداوند

آنچه در این دعا از خداوند خواسته می شود با توسل به اسم معین انجام می گیرد.

تطهیر از آلودگی ها، قدرت تحلیل درست حوادث زندگی همراه با صبر و شکیبایی و توفیق برای یافتن یاورانی ایمانی برای رشد در مسیر تقوا و پارسایی تنها به کمک خداوند قابل تحقق است.

هر چه اهداف معنوی انسان بیشتر باشد و درباره ی آنها جدی تر پی گیر باشد بیشتر احساس نیازمندی به خداوند می  کند و حریصانه تر به دعا می پردازد.

شرح فراز پنجم دعای روز سیزدهم ماه رمضان

«يَا قُرَّةَ عَيْنِ الْمَسَاكِينِ» اى مايه شادى و اطمينان خاطر مسكينان!

ارزش مسکین بودن

وجود ذات مقدس خداوند آنچنان سروری در انسان به وجود می آورد که می شود این سرور را از چشمان او خواند. ولی آیا همه ی انسان ها این سرور را درک می کنند؟ خیر! ملاک در تجربه این سرور میزان احساس نیاز به خداوند است.

 مسکین کسی است که فقر او را خانه نشین نموده است. اگر این احساس در انسان به وجود بیاید که بدون کمک او توان انجام هیچ کاری را ندارد آن وقت خداوند را رگ حیاتی خودش می داند و مثل هوا از تنفس آن شادمان می گردد.

اما اگر انسان به توانمندی های خودش مغرور شود، احساس نیاز به خداوند نمی کند و خداوند را وجودی تشریفاتی در جهان خلقت می پندارند، در نتیجه دیگر چه انتظاری است که او نسبت به خداوند احساس زندگی و سرور داشته باشد؟!

در دعاها بارها انسان خود را این گونه معرفی می کند: « أَنَا عَبْدُكَ الْخَاضِع ‏الْبَائِسُ الْفَقِيرُ الْمِسْكِينُ الْمُسْتَكِين الضَّعِيفُ‏ُ الْمَهِين الذَّلِيل الضَّرِيرُ الْحَقِير العَليلُ المُحتاج.»

هرچه احساس انسان هنگام معرفی خود در آستان خداوند حقیقی تر و جدی تر باشد شادمانی اش درباره ی خداوند فزونی می یابد و حقاً وجود ومقدسش قرة العین و چشم روشنی اش می گردد و به جایی می رسد که هم نوا با مولایش امام علی(علیه السلام) می شود که: «إِلَهِي كَفَى بِي عِزّاً أَنْ أَكُونَ لَكَ عَبْداً وَ كَفَى بِي فَخْراً أَنْ تَكُونَ لِي رَبّاً أَنْتَ كَمَا أُحِبُّ فَاجْعَلْنِي كَمَا تُحِب.» برای من همین عزت بس که عبد تو باشم و برایم همین افتخار بس که تو رب من باشی! تو همان گونه هستی که دوستت دارم من را نیز آن گونه قرار بده که دوستم داشتی باشی.» (خصال: 2/420) این برترین مناجاتی است که یک انسان با خداوند خویش نموده است!

دیدگاهتان را بنویسید