شرح دعای روز بیستم ماه رمضان در چهار فراز : 1.درب های بهشت 2. درب های دوزخ 3. رمضان بهار قران 4. سکینه و آرام بخش بودن قران

دعای روز بيستم‏

« اللَّهُمَّ افْتَحْ لِي فِيهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ وَ أَغْلِقْ عَنِّي فِيهِ أَبْوَابَ النِّيرَانِ وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِتِلاوَةِ الْقُرْآنِ يَا مُنْزِلَ السَّكِينَةِ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ »

ترجمه: اى خدا در اين روز به روى من درهاى بهشت‏ها بگشا و درهاى آتش دوزخ ببند و مرا توفيق تلاوت قرآن عطا فرما اى فرود آرنده ی وقار و سكينه بر دل هاى‏ اهل ايمان.

شرح دعای روز نوزدهم ماه رمضان

شرح فراز اول دعای روز بیستم ماه رمضان

«اللَّهُمَّ افْتَحْ لِي فِيهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ» اى خدا در اين روز به روى من درهاى بهشت‏ها را بگشا!

درب های بهشت

دوزخ دارای هفت درب است (حجر: 44) ولی بهشت دارای هشت درب است از یک درب آن انبیا و تصدیق کنندگان آنها داخل می شوند و دربی دیگر شهدا و انسان های صالح وارد خواهند شد و از پنج درب آن شیعیان داخل می شوند و از درب باقیمانده دیگر مسلمین می توانند وارد شوند. (خصال: 2/408)

دقت در فهم حدیث فوق دو نکته را برای ما تبیین می کند:

اول این که زیادتر بودن درب بهشت به معنای پیشی گرفتن رحمت خداوند بر غضب اوست. در حدیثی به همین نکته اشاره شده است و گفته شده است که به خداوند حسن ظن داشته باشید زیرا بهشت هشت درب دارد و وسعت هر دربش طول مسیر چهل سال راه است!

دوم این که اختصاص داشتن ابوابی بیشتر به شیعیان به معنای این است که شیعیان با بهره وری از هدایت های ائمه ی بزرگوار خویش زمینه ی ورود به بهشت را بیشتر یافته اند ولی دیگر مسلمانان که خود را محروم از این هدایت ها کرده اند فرصت های زیادی را از دست داده اند.

درباره ی تعدد درب های بهشت این نکته را نیز باید متذکر شویم که هر دربی مخصوص اعمالی خاص است به معنای این که همه زمینه برای انجام هر کار صالحی را ندارند.

مثلا شهدا و صالحین که زمینه ی شهادت در راه خداوند را داشته و یا اصلاحات مهمی را در سطح جوامع بشری انجام داده اند از دربی مخصوص به خود وارد می شوند و در رتبه ای از بهشت مستقر می شوند که دیگرانی که از درب های دیگر وارد می شوند نمی توانند به آن رتبه راه یابند.

شرح فراز دوم:

«وَ أَغْلِقْ عَنِّي فِيهِ أَبْوَابَ النِّيرَانِ» و درهاى آتش دوزخ ببند!

درب های دوزخ

در ماه مبارک رمضان درب های دوزخ بسته شده است و شیطان به غل و زنجیر گرفتار می شود و عملا در جوامع مسلمانان می  بینیم که در ماه مبارک رمضان از سطح بزهکاری ها کاسته شده و سطح عمومی معنویت رشد می یابد.

پیامبر اسلام (صلى الله عليه و آله) در خطبه ی شعبانیه فرمودند: مردم درب های بهشت به روی شما در این ماه باز شده است از خداوند بخواهید آن را به روی شما نبندد و درب های دوزخ به روی شما بسته شده است از خداوند بخواهید که آنها به روی شما باز نکند (فضائل اشهر الثلاثة ص: 78)

در این فراز از دعای روز بیستم ما از خداوند می خواهیم که بعد از ماه مبارک رمضان نیز همچنان درب دوزخ به رویمان بسته بماند همانطور که در فراز قبل می گفتیم درب های بهشت که به رویمان باز شده است بعد از ماه مبارک رمضان نیز باز بماند.

با فرصتی که خداوند در این ماه به بندگانش داده است اگر کسی آمرزیده نشود و در نتیجه درب دوزخ به رویش باز و درب بهشت به رویش بسته شود به شدت باید احساس بدبختی کند زیرا در حدیث آمده است اشقی الاشقیاء و بدبخت ترین انسان کسی است که ماه مبارک رمضان بر او بگذرد و او آمرزیده نشود.

در حدیثی آمده است که فرصت بعدی برای آمرزیده شدن بعد از ماه رمضان حضور در صحرای عرفات روز عرفه است.

آمرزیده شدن به معنای از بین رفتن آثار گناه است و مهم  ترین اثر گناه اعتیاد به گناه و تمایل به انجام دوباره ی آن است. باید تلاش کنیم تا با تغییر در شیوه ی زندگی زمینه های بسیاری از گناهان را در خود از بین ببریم.

شرح فراز سوم دعای روز بیستم ماه رمضان

«وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِتِلاوَةِ الْقُرْآنِ» و مرا توفيق تلاوت قرآن عطا فرما!

رمضان بهار قرآن

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:« برای هر چیزی بهاری است و بهار قرآن ماه رمضان است: لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ رَبِيعٌ وَ رَبِيعُ الْقُرْآنِ شَهْرُ رَمَضَانَ» (کافی: 2/630)

از ارزش تلاوت قرآن و آداب تلاوت و تدبّر در آیات الهی نمی  توان در چند سطر سخن گفت هر چند در کتاب هم نمی توان از پس حق آن برآمد. نه این که فرصتی نیست که در این باره سخن گفته شود بلکه معرفتی نیست تا حرفی در این موضوع زده شود.

قلب ما انسان ها آنقدر قسی و تأثیر ناپذیر شده است که هیچ احساس خاصی وقتی پای قرآن و سخن خداوند می نشینیم نداریم! ای افسوس برما! افسوس!

حضرت داوود وقتی زبور کتاب آسمانی و سخن خداوند را می خواند کوه ها و پرندگان با او هم آوا شده و تسبیح خداوند را می گفتند (انبیاء: 79).

زمانی که اولین آیات الهی بر پیامبر نازل شد آنچنان لرز بر پیامبر مستولی شد که تبی شدید نمود و به خانه رفت و گلیمی را بر خود پیچید آن گاه جبرئیل بر او وارد شد و آیاتی دیگر بر او نازل کرد که: ای به خود گلیم پیچیده برخیز  و مردمت را هشدار بده « يَأَيهُّا الْمُدَّثِّرُ، قُمْ فَأَنذِرْ» (مدثر: 1 و 2)

خداوند کوه را که از سنگ است و سنگ در قساوت و سختی مثال است اثر پذیرتر از انسان می داند چه آنجا که قلوب بنی اسرائیل را با سنگ مقایسه می کند و قلب های آنها را از سنگ نیز سخت تر می داند «فَهِيَ كَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً» (بقره: 74)

در ماه مبارک رمضان باید با قرآن آشتی کرد و به تلاوت قرآن همراه با تدبّر انیس شد.

شرح فراز چهارم:

«يَا مُنْزِلَ السَّكِينَةِ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ» اى فرود آرنده ی وقار و سكينه بر دل هاى‏ اهل ايمان!

سکینه وآرام بخش بودن قرآن

باز شدن درب بهشت و بسته شدن درب دوزخ که در فراز های قبلی دعای روز بیستم امد، در پرتو قرآن کریم همان سکینه و آرامشی است که خداوند در قلب مؤمنین فرود می  آورد.

قرآن، همه یاد خدا است. و یاد خدا آرامش بخش دل هاست. پس قرآن همان سکینه ای است که خداوند آن را نازل نموده است. منتها گاهی قرآن بر روی کاغذ فرود می آید کاغذی که آن را می  فروشند و هرکس بخواهد آن را می خرد و گاهی بر قلب فرود می  آید.

اگر بر قلب فرود بیاید قلب آرام می شود. قلب بشر همیشه در تلاطم است تا صاحبش را بیابد و وقتی یافت دیگر آرام می  شود. قلب حرم الهی است و در حرم الهی جز سخن قرآن نباید سخنی شنیده شود.

به همین خاطر است که قرآن حتی برای آنها زبانش را نمی فهمند و حتی مسلمان نیستند آرام بخش است. کفار و مشرکین دور از چشم یکدیگر بارها و بارها به تلاوت قرآن در نیمه های شب گوش فرا می دادند و احساس آرامش می کردند هر چند این آرامش را به سحر قرآن نسبت می دادند!

کدام کتاب است که اینچنین نقشی را برای همه ی انسان ها داشته باشد؟!

آرامشی که خداوند در قلب مؤمنین ایجاد می نماید ایمان مؤمنین را افزایش می دهد «هُوَ الَّذي أَنْزَلَ السَّكينَةَ في‏ قُلُوبِ الْمُؤْمِنينَ لِيَزْدادُوا إيماناً مَعَ إيمانِهِم‏» (فتح: 4) آن گونه که وقتی انسان تحت تأثیر قرآن گرفت بر خشوع و فروتنی اش نسبت به عظمت قرآن افزایش می یابد. (اسراء: 107 و 109).